Czy niemowlak to niemowa?

Choć niemowlę nie włada biegle piękną polszczyzną, potrafi przekazać nam swoje potrzeby czy samopoczucie niemal od pierwszych dni życia. Pomimo, że jest to sposób niewerbalny, komunikaty wydawane są głosowo – począwszy od krzyku, płaczu, prychnięć (od narodzin do 8. tygodnia życia), poprzez pomrukiwanie, kwilenie i gruchanie (8.-20. tydzień) czy śmiech (tak bardzo radosny, spontaniczny, szczery i wyczekiwany przez rodziców od narodzin!).

Dziecko zaczyna pojmować, że dźwięk to narzędzie, którym może porozumiewać się ze światem oraz że wywołuje różne reakcje u odbiorców. Odkrycie tego jest idealną motywacją dla dziecka do dalszego ćwiczenia i kreowania coraz to nowszych dźwięków, do modulowania głosu – maleństwo inaczej płacze, gdy jest głodne, inaczej, gdy dokucza mu samotność i chce zwrócić na siebie uwagę.

Około drugiego miesiąca w końcu pojawiają się tak wyczekiwane pierwsze samogłoski.

Stąd już z górki do gaworzenia – najważniejszego etapu nabywania języka i rozwoju mowy dziecka. Początkowo, mniej więcej w 4. miesiącu życia, brzmi ono jak przedłużanie dźwięków zbliżonych do spółgłosek, najczęściej są to głoski P, B, M. Półroczne dziecko zwiększa repertuar głosek (T, G, D), na cały głos i przez dłuuugi okres czasu może sam ze sobą „gadać”, ten etap nazywamy gaworzeniem samonaśladowczym, ponieważ dziecko słucha swojej realizacji dźwięków i ją powtarza.

Artykułując pierwsze sylaby (BA-BA-BA, MA-MA-MA itp.), dziecko nie nadaje im żadnego znaczenia, nie rozumie też jeszcze słów zbudowanych z tych sylab wypowiadanych przez otoczenie. Od ok. 8. miesiąca rozumie natomiast ładunek emocjonalny zawarty w przekazie matki, jego intonację – czy mama jest zdenerwowana, czy radosna. W 10. miesiącu dziecko buduje pierwsze intencjonalne słowa (rodzice mogą już się zacząć cieszyć z prawdziwych, nieprzypadkowych słów „mama” i „tata”).

Gaworzenie trwa do 18. miesiąca życia, sylaby łączone są w różne sekwencje np. BABU-BABU, poszerza się też inwentarz słów celowych: „pa pa”, „am am”, „da”, „baba” itp. - najpierw są to wyrazy proste, zbudowane z jednej, dwóch sylab. Nasze dziecko już nie jest „niemowlakiem”. Staje się „bardzomowlakiem”

wegedzieci Choć niemowlę nie włada biegle piękną polszczyzną, potrafi przekazać nam swoje potrzeby czy samopoczucie niemal od pierwszych dni życia. Pomimo, że jest to sposób niewerbalny, komunikaty wydawane są głosowo – począwszy od krzyku, płaczu, prychnięć (od narodzin do 8. tygodnia życia), poprzez pomrukiwanie, kwilenie i gruchanie (8.-20. tydzień) czy śmiech (tak bardzo radosny, spontaniczny, szczery i wyczekiwany przez rodziców od narodzin!).

Około drugiego miesiąca w końcu pojawiają się tak wyczekiwane pierwsze samogłoski.

Nie gaworzy!

Brak gaworzenia bądź zaprzestanie gaworzenia jest bardzo alarmującym sygnałem, ponieważ może wskazywać na zaburzenia rozwoju mowy! Wbrew opiniom babć czy cioć, że „dziecko ma jeszcze czas, a Józio zaczął gaworzyć jak miał dwa latka”, lepiej dmuchać na zimne i skonsultować się ze specjalistą. Każde dziecko rozwija się co prawda indywidualnie, jednak powinno się wstrzelić w pewne „widełki” rozwojowe. Cokolwiek potrąci strunę wątpliwości czujnego rodzica, ma prawo zostać uspokojone przez logopedę.

Dla wegemaluch.pl Małgorzata Niżnik, logopeda dzieci i dorosłych, filolog polski. Pomimo młodego wieku ma już bogate doświadczenie zdobyte podczas licznych praktyk, kursów i pracy w czasie studiów. Obecnie prowadzi w Krakowie własny gabinet logopedyczny Daję Słowo! oraz współpracuje z Ośrodkiem Szkoleń i Psychoterapii Open’er. Zajmuje się terapią logopedyczną dzieci z dysleksją, wadami wymowy oraz zaburzeniami komunikacji językowej. W obszarze jej zainteresowań znajduje się komunikacja niewerbalna oraz przekazywanie emocji przez osoby z problemami językowymi.